काठमाडौं । विश्वकै धनाढ्य व्यक्तिमध्येका एक, उद्योगपति तथा प्रविधि व्यवसायी एलन मस्क का सन्तानहरू यस्ता स्थानमा देखापर्छन्, जहाँ पुग्ने कल्पना पनि अधिकांश सर्वसाधारणले गर्न सक्दैनन्। स्पेस एक्सको कन्ट्रोल रुमदेखि लिएर ओभल अफिससम्म, भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीसँगको भेटघाटदेखि अन्तर्राष्ट्रिय मञ्चसम्म, मस्कका सन्तानहरू निरन्तर उनका साथ देखिने गरेका छन्।
मस्कको यो शैली सामान्य मान्न सकिन्छ कि कुनै रणनीतिक अभियानको हिस्सा हो?
मस्कका सन्तानको अमेरिकी राजनीतिक उपस्थित
जब अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प ले एलन मस्कलाई सरकारी कार्यदक्षता सुधार्ने जिम्मेवारी दिए, त्यसयता मस्कका सन्तानहरू अमेरिकी प्रशासनका महत्त्वपूर्ण स्थलहरूमा देखिन थाले।
गत बुधबार मस्कका चार वर्षीय छोरा लिटिल एक्स ओभल अफिस भित्र एउटा बैठक कक्षको कुनामा बसेका थिए। त्यहाँ अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्प, मस्क तथा अन्य अधिकारीहरूसँग उनले केही समय बिताएका थिए।
बिहीबार जब मस्कले भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीसँग प्रविधि र नवप्रवर्तनबारे छलफल गरिरहेका थिए, सोही क्रममा लिटिल एक्स र उनका दुईजना दाजुभाइ तथा बहिनीहरूले मोदीसँग उपहार आदानप्रदान गरे।
यसरी मस्कका बच्चाहरू राजनीतिक भेटघाटदेखि अन्तरिक्षयान प्रक्षेपणसम्म उपस्थित हुनुले उनीहरूलाई भविष्यका उत्तराधिकारीको रूपमा तयार गरिँदैछ भन्ने अनुमान गर्न सकिन्छ।
सार्वजनिक कार्यक्रममा बालबालिका : छवि निर्माण कि ध्यान अन्यत्र मोड्ने उपाय?
अमेरिकी सञ्चार विज्ञ कर्ट ब्रेडाक भन्छन्— “सार्वजनिक कार्यक्रममा साना बच्चाहरूको उपस्थिति रणनीतिक कदम हो। यसले कुनै नेतालाई थप मिलनसार देखाउन मद्दत गर्छ र जनताको नजरमा उनी मानवीय छन् भन्ने सन्देश दिन खोजिन्छ।”
लिटिल एक्सको ओभल अफिसको उपस्थितिबारे टिप्पणी गर्दै ब्रेडाकले भने— “तीन मिनेटको प्रेस ब्रिफिङमा लिटिल एक्स कहिले भुइँमा बसिरहेका थिए, कहिले आफ्ना पिताको नक्कल गरिरहेका थिए। यसबाट मस्कको उपस्थितिलाई एक अलग कोणबाट हेरिन थालेको छ।”
अमेरिकी संचार विज्ञ तथा पाँच राष्ट्रपतिसँग काम गरिसकेका रणनीतिक सल्लाहकार जोन हेबर भन्छन्— “मस्कका सन्तानलाई निरन्तर सार्वजनिक स्थानमा देखाइनु ट्रम्पका लागि पनि लाभदायक छ। यसले ध्यान अन्यत्र मोड्न भूमिका खेल्न सक्छ।”
एलन मस्ककी पूर्वप्रेमिकाको आलोचना
मस्ककी पूर्वप्रेमिका तथा लिटिल एक्सकी आमा ग्रिम्स ले सामाजिक सञ्जाल एक्स (Twitter) मा प्रतिक्रिया दिँदै भनिन्— “लिटिल एक्सलाई यस्तो सार्वजनिक कार्यक्रममा लैजानु आवश्यक थिएन।”
सन् २०२२ मा भ्यानिटी फेयर मा लेखिएको एक लेखमा उनले आफू आफ्नो छोरालाई चर्चाबाट टाढै राख्न चाहेको उल्लेख गरेकी थिइन्। उनले भनेकी थिइन्— “मस्कले लिटिल एक्सलाई उत्तराधिकारीका रूपमा हेर्दैछन्। उसलाई जहाँतहाँ लैजान्छन्, तर म आफैंलाई उसलाई कहाँ लैजाइँदैछ भन्ने पनि थाहा हुँदैन।”
व्यवसाय, राजनीति, र पारिवारिक छवि निर्माणको कडी
राजनीतिमा आउनुअघि नै मस्क आफ्ना सन्तानहरूसँगै हिँड्ने गर्थे।
- सन् २०१५ मा सिलिकन भ्यालीको एक कार्यक्रममा, मस्कका पाँचजना सन्तानहरू हाँस्दै, दौडिँदै रमाइरहेका थिए।
- जब मस्कले स्पेस एक्सको पहिलो सफल प्रक्षेपण गरे, उनका सन्तानहरू नियन्त्रण कक्षमै उपस्थित थिए।
- सन् २०२१ मा टाइम म्यागजिनले उनलाई ‘वर्ष व्यक्ति’ घोषित गर्दा पनि उनका बच्चाहरू सँगै थिए।
एलन मस्कको अभिभावकीय शैली
एलन मस्कका जीवनीकार वाल्टर इसाकसन का अनुसार मस्क आफ्ना बच्चाहरूलाई अत्यधिक प्राथमिकता दिन्छन्।
उनले भने— “मस्कका लागि आफ्ना बच्चाहरू एउटा व्यक्तिगत आशक्ति जस्तै हुन्। उनले आफ्नी पत्नी, प्रेमिका वा व्यवसायसँग जति समय दिन्छन्, त्यत्तिकै आफ्नो परिवारलाई पनि दिन्छन्।”
अन्ततः, मस्कको यो शैली कुनै संयोग मात्र होइन। उनी आफ्नो सन्तानलाई सार्वजनिक रूपमा प्रस्तुत गरेर परिवारलाई ब्रान्डका रूपमा स्थापित गर्ने प्रयासमा छन्। यसले न केवल उनको व्यक्तिगत छविलाई मजबुत बनाउँछ, तर भविष्यमा उनका उत्तराधिकारीहरूलाई पनि स्थापित गर्ने मार्ग प्रशस्त गर्दछ।
