काठमाडौं – उच्च शिक्षा हासिल गरेपछि आत्मनिर्भर बन्ने, रोजगारी पाउने र आर्थिक रूपमा सबल हुने नेपाली युवाहरूको सपना पूरा हुन नसक्दा उनीहरू विदेश पलायन हुन बाध्य भइरहेका छन्। हजारौं युवाले स्नातक र स्नातकोत्तरको डिग्री हातमा लिएर पनि जागिरको खोजीमा भौतारिनुपर्ने स्थिति छ।
देशभित्र पर्याप्त रोजगारीका अवसर नहुँदा उनीहरू विदेश जाने विकल्प रोज्न बाध्य छन्। तर, विदेशमा सुनौलो भविष्यको आशा बोकेर गएका धेरै युवा ठगी, शोषण र असुरक्षित भविष्यको शिकार भइरहेका छन्।
वैदेशिक रोजगारीमा तीव्र वृद्धि
रोजगारीका अवसर सीमित हुँदै जाँदा वैदेशिक रोजगारीमा जाने नेपालीहरूको संख्या बढ्दै गएको छ।
- चालु आर्थिक वर्षको पहिलो सात महिनामै ४ लाख ६५ हजारभन्दा बढी नेपाली रोजगारीका लागि देश छाडेका छन्।
- यो संख्या गत आर्थिक वर्षको सोही अवधिको तुलनामा १४.७५ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ।
- औसतमा दैनिक २,२०३ नेपाली वैदेशिक रोजगारीका लागि गइरहेका छन्।
महिनावार श्रम स्वीकृति लिनेहरूको संख्या
- साउन – ५९,५७५
- भदौ – ५७,४९३
- असोज – ५३,४२५ (सबैभन्दा कम)
- कात्तिक – ७०,९९०
- मङ्सिर – ८४,२२७ (सबैभन्दा धेरै)
- पुस – ६७,१५३
- माघ – ७२,४४१
विदेशिने क्रम बढ्दा ठगीको सिकार
विदेशिने नेपालीहरू आकर्षक तलब, सुरक्षित रोजगारी र उज्ज्वल भविष्यको आशमा घर छोड्छन्। तर, म्यानपावर कम्पनी, बिचौलिया र नक्कली कागजातको जालसाझमा परी हजारौं युवा ठगिने गरेका छन्।
- भनिएको जस्तो तलब नपाइने।
- कामका शर्त पूरा नहुने।
- रहनसहन अत्यन्त दयनीय हुने।
- कतिपय युवाहरू काम नै नपाएर अलपत्र पर्ने।
हालै मलेसिया, दुबई, कतारलगायत देशमा ठगीमा परेका सयौं नेपाली युवाहरू निराश भएर स्वदेश फर्किन बाध्य भएका छन्।
समस्या समाधान गर्न आवश्यक नीति
विश्लेषकहरूका अनुसार सरकारले देशभित्र नै रोजगारीका अवसर सिर्जना गर्न सक्ने नीति नबनाए वैदेशिक रोजगारी अझ तीव्र गतिमा बढ्दै जानेछ।
यदि सरकारले समयमै वैकल्पिक अवसरहरू सिर्जना गरेन भने—
- देशभित्र युवाशक्ति घट्दै जान्छ।
- विदेशी मुद्रामा निर्भरता बढ्छ।
- नेपाल श्रम निर्यात गर्ने मुलुकका रूपमा चिनिन बाध्य हुन्छ।
सरकार, नीति निर्माताहरू र सरोकारवाला निकायहरूले दीर्घकालीन समाधान खोज्नेतर्फ गम्भीर ध्यान दिनु आवश्यक देखिन्छ।
